W przypadku zakupu zarówno rzeczy używanych jak i nowych, często dochodzi do sytuacji w której rzecz jest wadliwa. Co zrobić w takiej sytuacji?
Odpowiedź znajdziemy w Kodeksie Cywilnym, zgodnie z którym, Sprzedawca jest odpowiedzialny względem kupującego, jeżeli rzecz sprzedana ma wadę zmniejszającą jej wartość lub użyteczność ze względu na cel w umowie oznaczony albo wynikający z okoliczności lub z przeznaczenia rzeczy. Naturalną konsekwencją takiego stwierdzenia jest zakwalifikowanie takiej wady jako takiej, która zmniejsza wartość jak i użyteczność sprzedanej rzeczy.
W tej sytuacji, kupującemu przysługuje roszczenie polegające na odstąpieniu od umowy lub obniżeniu ceny sprzedanej rzeczy. Jednakże gdy sprzedawca niezwłocznie usunie wadę to wtedy odstąpienie od umowy nie będzie możliwe. W związku z powyższym należy skierować do sprzedawcy odpowiednie pismo z oświadczeniem o odstąpieniu od umowy bądź obniżeniu ceny.
W przypadku wyboru odstąpienia od umowy kupujący zobowiązany będzie do zwrotu rzeczy, a sprzedawca do zwrotu kwoty zapłaconej za rzecz.
Natomiast jeśli kupujący zdecyduje się żądać obniżenia ceny to na podstawie art. 560 § 3 Kodeksu Cywilnego to obniżenie powinno nastąpić w takim stosunku, w jakim wartość rzeczy wolnej od wad pozostaje do jej wartości obliczonej z uwzględnieniem istniejących wad. W tym przypadku należy wyliczyć wartość wady, najlepiej w oparciu o opinię rzeczoznawcy lub nawet mechanika jeśli kupioną rzeczą jest np. samochód lub motor.
Warunkiem umożliwiającym zastosowanie rękojmi jest stwierdzenie wady rzeczy, o której istnieniu kupujący nie wiedział w chwili zawarcia umowy.
Co więcej zgodnie z ugruntowanym orzecznictwie stanowiskiem to, czy kupujący mógł wadę zauważyć przy dochowaniu należytej staranności, czy powinien był wiedzieć o wadzie (czy mógł się o niej dowiedzieć przy dochowaniu należytej staranności) nie wyłącza odpowiedzialności sprzedawcy z tytułu rękojmi. Tylko wiedza kupującego o wadzie w chwili zawarcia umowy wyłącza tę odpowiedzialność. Warto wskazać, że stwierdzenie niektórych wad przy zwyczajowym oglądaniu rzeczy przed jego kupnem jest niemożliwe, takie wady ujawniają się dopiero podczas użytkowania rzeczy.
Zgodnie z regułą dowodzenia, określoną w kodeksie cywilnym udowodnienie tego, że kupujący wiedział o wadzie w momencie zawarcia umowy spoczywa na sprzedawcy, który tylko w ten sposób może uwolnić się od odpowiedzialności.
Podsumowując warunkiem do objęcia sprzedawcy odpowiedzialnością z tytułu rękojmi jest wykazanie wady, jednakże na poczet ewentualnego postępowania sądowego, wskazane jest skorzystanie z opinii specjalisty w zakresie stwierdzenia istnienia wady tkwiącej w rzeczy w momencie zawarcia umowy.
